Juče je u Kamernoj sali Muzičkog centra Crne Gore održano predavanje Ivana Novaka, jednog od osnivača grupe Laibach.
Prisutne je u predavanje uvela kustoskinja MSUCG Natalija Đuranović, koja je tom prilikom kazala da je Laibach uvijek bio ispred svog vremena, ističući da je u svom višedecenijskom trajanju Laibach napravio veliki iskorak u razmišljanju i percepciji svijeta kojim smo okruženi.
“Laibach je uveo u svoju umjetničku praksu pocese aproprijacije i montaže, komponovao kolaže i brikolaže, koristeći mogunosti fotokoprinog aparata, magnetofona, kompjutera, video uređaja. Simbole revolucionarne prošlosti i medijske nacionalne simbolje postavio je uz kulturne slike socio-realizma i nacističke umjetnosti, žanrovsko i istorijsko slikarstvo uz rusku umjetnost, eksperiment, i slično.”
Grupa Laibach je za četiri decenije održao više od hiljadu koncerata širom planete, u 295 gradova i 45 država, objavili su 38 albuma, a prodali više od milion nosača zvuka. Bili su zabranjeni u Jugoslaviji osamdesetih godina, pod optužbom da su koketirali sa fašizmom. O njima su snimljeni brojni filmovi, emisije, pisane brojne knjige i doktorske disetracije.
“Od samih početaka djeluju u različitim područjima audio-vizuelnih umjetnosti, i predstavljaju jednu od najsubverzivnijih pojava slovenačke i jugoslovenske umjetničke scene osamdesetih godina”, zaključila je Đuranović.
Ivan Novak istakao je da termin Laibach Kunst označava princip Laibachovog djelovanja, koji se proteže izvan same muzike, prije svega u likovnu, ali i u drugu vizuelnu produkciju.
“U početku su aktivnosti grupe bile prilično ravnomjerno podijeljene između likovnog i muzičkog stvarwalaštva, ali je na kraju preovladalo ipak ovo drugo.”
Novak je kazao da je, ipak, likovnost i do danas ostala važan element Laibacha, osvrćući se na vizuelnu produkciju koja obuhvata postere, slike, umjetnička djela za muzička izdanja, video radove, scenske nastupe sa elementima performansa, scenografiju i kostimografiju.
U svom predavanju Ivan Novak objašnjava da je ključni vodeći princip Laibach Kunsta integrisano umjetničko djelo – Gesamtkunstverk, koje ima karakterističan holistički, čulni i emocionalni, fizički i mentalni efekat.
“Više ne postoji podjela između pojedinih oblasti i disciplina, sva sredstva izražavanja funkcionišu istovremeno u proširenom polju umjetnosti.”
Kontroverzne multimedijalne predstave su, takođe, u dobroj mjeri proizvele slike, objašnjava Novak, ističući da je prva bila koncentrisana u crnom krstu, a da je za njim nastao niz ikoničkih slika – Metalac, Sejač, Zupčanik, Jelen, Crveni reviri, i druge.
“Slike Laibacha su otvoreni znak koji nema statičko značenje. One su prožete dvosmislenošću i višeznačenju, protivrječnost u njima nije razriješena, a recepcija je u velikoj mjeri usmjerena i određena strategijom šoka i sugestivnog audio-vizuelnog napada na čula.”
Predavanje je dio programa MSUCG, koji ujedno najavljuje i izložbu istoimene grupe, koja će se realizovati u novembru tekuće godine.